Narody i państwa w świecie współczesnym: dziedzictwo - koflikty - wyzwania

Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

serdecznie zaprasza na konferencję naukową pt. "Narody i państwa w świecie współczesnym: dziedzictwo – konflikty – wyzwania"

Bydgoszcz, 13-14 października 2022 r.

Organizowana konferencja naukowa jest powrotem do refleksji nad problematyką tożsamości narodowej w świecie współczesnym, podjętej kilkanaście lat temu w trakcie międzynarodowego sympozjum w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy. Jego owocem  była wydana przez nas książka „Narody w Europie. Tożsamość i wzajemne postrzeganie”.  Przychylne recenzje zachęciły nas do ponownego zajęcia się tematem, tym bardziej, że okoliczności i sytuacja geopolityczna świata uległy diametralnej zmianie, co wymaga zrewidowania niektórych postawionych wówczas tez i wydanych osądów.

W ostatnim dziesięcioleciu świat podlegał zmianom cywilizacyjnym, zauważalnym w różnorakich aspektach życia współczesnego człowieka, szczególnie jednak w obszarze komunikowania i porozumiewania się. Procesy globalizacji doprowadziły z kolei do ujednolicenia życia społecznego i powstania kultury globalnej, zacierającej różnice wynikające z narodowych tożsamości. W konsekwencji pośrednio przyczyniły się one do zerwania ciągłości tradycji kulturowych, w tym m.in. odwrócenia się kultury masowej od klasycznych form kultury, w szczególności od tradycyjnej moralności, sztuki i filozofii, prowadząc do relatywizmu moralnego i epistemicznego. W kulturze współczesnej, pomimo  jednolitej formy, z trudem odnaleźć można uniwersalizm charakterystyczny dla kultury klasycznej, czy powiązanych z nią tradycji chrześcijańskich.

Procesy globalizacji napotykają w ostatnich latach na opór wielu środowisk społecznych i wydają się zmierzać, podobnie jak stojące za nimi ideologie, do swojego kresu. Społeczeństwa i wspólnoty zrozumiały, że nie tylko dobra konsumpcyjne odgrywają istotną rolę w ich życiu, ale także wartości niematerialne, wśród których są wartości związane z kulturą narodową. Tożsamość kulturowa, jeśli podlega erozji, tworzy świat, w którym zagrożona jest wolność jednostek, rozrywane są więzi społeczne, a wtórnie zagrożona jest suwerenność narodowa, a w konsekwencji bezpieczeństwo. Poszukiwanie tożsamości sprzyja odkrywaniu tradycji narodowych, zwłaszcza powrotowi do systemów aksjologicznych i moralnych, leżących u ich podstaw. Przykładem jest odrodzenie konfucjanizmu w Chinach, buddyzmu w Mongolii, czy prawosławia na terenie Europy Wschodniej. Obecne wydarzenia na Ukrainie są natomiast przejawem kryzysu w relacjach, które powstały jako wynik procesów globalizacyjnych. Odchodzenie od świata globalnego, od kultury zdominowanej konsumpcjonizmem oraz ponowne poszukiwanie tożsamości narodowej będą rodziły nie tylko konflikty, lecz stawiały wyzwania wymagające przeformatowania relacji międzynarodowych.

Dziś w obliczu wojny na Ukrainie konieczna staje się wielowątkowa refleksja nad obecnym stanem i kierunkiem rozwoju współczesnego świata, podobnie jak pojawiła się wzmożona refleksja w latach 90-tych ubiegłego wieku (Fukuyama, Huntington, Kondylis). Warto podjąć namysł nad kwestiami zasadniczymi współczesnego świata, tj. państwotwórczą rolą kultury, formowaniem tożsamości narodowej w jej różnych aspektach, rolą edukacji w kształtowaniu postaw patriotycznych i identyfikacji z tradycjami kulturowymi narodu, wczesnym rozpoznawaniem konfliktów powodowanych względami kulturowymi, kreowaniem właściwych sposobów rozwiązywania konfliktów o podłożu kulturowym, poszukiwaniem wartości, które zapewnią spójność społeczną, wreszcie znaczeniem symbolicznych form tworzenia jedności społeczności cywilnej. Warto zastanowić się nad wyzwaniami współczesnego świata, w którym ścierają się prądy globalistyczne z antyglobalistycznymi, narodowe z ponadnarodowymi, liberalne z antyliberalnymi itd. Ważna kwestią jest również jakość i warunki demokracji, w tym rola edukacji obywatelskiej, bez której demokracja ma tylko charakter fasadowy.

Wzorem poprzedniej konferencji na bazie wygłoszonych referatów planujemy wydać monografię wielorozdziałową składającą się z tekstów przygotowanych w Wydawnictwie Uczelnianym WSG, które znajduje się na liście wydawnictw punktowanych MEiN.

Językami konferencji zaplanowanej w trybie stacjonarnym będą polski i angielski. Dla prelegentów niemogących wziąć udział w trybie stacjonarnym dopuszczamy tryb zdalny. W imieniu Komitetu Naukowego i Komitetu Organizacyjnego zapraszamy serdecznie do udziału w Konferencji. Szczegóły dotyczące opłaty konferencyjnej i terminów znajdują się na stronie konferencji pod adresem: www.narody.byd.pl

KOMITET ORGANIZACYJNY:

1. dr Marek Chamot – przewodniczący
2. dr hab. Lech Zieliński
3. dr inż. Ryszard Maciołek
4. dr Joanna Muzioł - sekretarz

RADA NAUKOWA:

1. prof. dr hab. Roman Bäcker
2. prof. dr hab. Stanisław Kowalik
3. prof. dr hab. Mirosław Matyja
4. dr hab. Grzegorz Górski
5. dr hab. Arkadiusz Jabłoński
6. dr hab. Piotr Kochanek
7. dr hab. Ryszard Mordarski
8. dr hab. Ryszard Polak

Szczegóły konferencji: https://narody.byd.pl/