Humanistyczne aspekty medycyny i pracy lekarza...

Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

oraz

Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. Wł. Biegańskiego

w Grudziądzu

serdecznie zapraszają na seminarium naukowe pt. "Humanistyczne aspekty medycyny i pracy lekarza. Aktualność nauki i wzorców praktycznej działalności dr. Władysława Biegańskiego"

17 listopada 2022 r.

(czwartek)

Sala bankietowa „Pod Solankami”

ul. Rydygiera 15/17

86-300 Grudziądz

Seminarium naukowe będzie okazją do przypomnienia sylwetki zawodowej i naukowej dra Władysława Biegańskiego, patrona Regionalnego Szpitala Specjalistycznego w Grudziądzu, współorganizatora seminarium, oraz konfrontacji jego poglądów ze współczesnymi osiągnięciami na polu diagnostyki chorób, historii i filozofii medycyny, etyki zawodowej oraz logiki w medycynie. Ta ostatnia, rozumiana jako teoria poznania lekarskiego i metodologia badań medycznych,  stanowi najbardziej oryginalny wkład Biegańskiego w rozwój nauk o medycynie. Niektóre wystąpienia w trakcie Seminarium wykraczają poza osiągnięcia Biegańskiego, dotykając bardziej ogólnych zagadnień o charakterze humanistycznym związanych z pracą lekarza.

Władysław Biegański jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej szkoły filozofii medycyny, do której należeli m.in.  Tytus Chałubiński, Edmund Biernacki, Henryk Nusbaum, Ludwik Fleck, Zygmunt Kramsztyk i wielu, wielu innych, znakomitych polskich  lekarzy, naukowców i zarazem filozofów. Wł. Biegański przez znawców filozofii polskiej został wliczony do przedstawicieli Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, której zawdzięczamy nie tylko osiągnięcia na miarę światową w zakresie logiki, metodologii i epistemologii, czy też etyki, ale przede wszystkim wypracowanie pewnej tradycji naukowej, uznanej także poza naszym Krajem, w tym rodzaju etosu nauczyciela akademickiego i uczonego, który był z powodzeniem kultywowany w okresie międzywojennym, a po II wojnie światowej w szczątkowym wydaniu w niektórych środowiskach naukowych w Polsce. Nie znaczy to jednak, że Biegański, który znał tę tradycję jedynie z prac naukowych, podzielał wszystkie przekonania filozoficzne żywione przez najbardziej prominentnych przedstawicieli tej Szkoły. Co więcej niektóre przekonania Biegańskiego, zwłaszcza te w zakresie logiki, spotykały się z ostrą krytyką pionierów formalistycznego jej ujęcia, jak choćby Jana Łukasiewicza, posiadającego wybitne osiągnięcia na tym polu i wielce zasłużonego dla nauki polskiej. W niczym jednak nie umniejsza to dokonań Biegańskiego w stosowaniu wzorców rzetelnej pracy naukowej jaką wyznaczał Kazimierz Twarowski – założyciel Szkoły Lwowsko Warszawskiej i jego następcy. Zbliża go do nich np. zamiłowanie do ścisłości i precyzji, pewien dystans do metafizyki, ale nie obciążony uprzedzeniami do osiągnięć starożytnych myślicieli na innych polach, pozytywistyczny model uprawiania nauki, z jednoczesnym przekonaniem, że ostatecznym celem wszelkich nauk jest zdobycie prawdy o świecie.

Charakterystyczne dla myśli Biegańskiego jest traktowanie medycyny jako nauki i jako sztuki, a w konsekwencji uznanie zarówno dla wiedzy naukowej jak i doświadczenia wyniesionego z praktyki lekarskiej dla skutecznej pracy lekarza, zwłaszcza dla stawiania diagnozy. Jego holistyczne podejście do sztuki lekarskiej zwracało uwagę nie tylko na całokształt funkcji ludzkiego organizmu, co stało wyraźnie w opozycji do podejścia prezentowanego wówczas przez niemieckich lekarzy, skupiających uwagę nie na całości a na poszczególnych częściach organizmu. Aczkolwiek jego wizja medycyny wpisuje się w naturalistyczne podejście stojące w kontrze do podejścia humanistycznego, to jednak omawiany autor przywiązuje dużą wagę do humanistycznych aspektów medycyny, gdyż uwzględnia psychologiczne, społeczne i etyczne wymiary pracy lekarza jako ważne czynniki skutecznego przywracania zdrowia chorego. Wiele świadectw potwierdza, że późniejsze dzieje medycyny z pola uwagi usunęły chorego a zastąpiły go chorobą, która stała się głównym przedmiotem sztuki lekarskiej. Do zasług Biegańskiego należy także metodologiczne ugruntowanie medycyny jako nauki. Warto wreszcie zwrócić uwagę na praktyczne osiągnięcia Biegańskiego w zapoczątkowanej przez siebie nowej gałęzi medycyny, tzw. medycyny społecznej.

W zamyśle inicjatorów organizowanego Seminarium jest rozpoczęcie bardziej systematycznych badań nad polską szkołą filozofii medycyny, a także jej twórczą kontynuację w paradygmacie wyznaczonym przez wybitnych jej przedstawicieli, do których niewątpliwie zalicza się Biegański. Nie sposób jednak dokonać tego bez uwzględniania nowych osiągnięć w naukach przyrodniczych, społecznych i humanistycznych, jak również technicznych, które zmieniły współczesne oblicza medycyny zarówno jako nauki i jako sztuki. Wystarczy tutaj wymienić stosunkowo nowe osiągnięcia naukowe uzyskane w obrębie genetyki, socjologii medycyny, bioetyki, a przede wszystkim osiągnięcia inżynierii biomedycznej, która zmieniła radykalnie technologie medyczne.

Prezentowany program Seminarium naukowego organizowanego wspólnie przez Wyższą Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy i Regionalny Szpitala Specjalistycznego im. dr. Wł. Biegańskiego w Grudziądzu, obejmuje wystąpienia zarówno pracowników WSG jak i RSS w Grudziądzu oraz przedstawicieli innych ośrodków akademickich w Polsce, dla których tematyka humanistycznych aspektów medycyny jest przedmiotem badań naukowych lub też zainteresowań z racji zawodowych.   Seminarium odbywa się w obiektach Regionalnego Szpitala Specjalistycznego im. dr. Władysława Biegańskiego. Taka lokalizacja umożliwi studentom, wykładowcom i personelowi Szpitala udział w przedsięwzięciu. Seminarium ma charakter otwarty i adresowane jest do lekarzy i pozostałego personelu medycznego, jak również naukowców i innych osób zainteresowanych postacią i dokonaniami samego Wł. Biegańskiego oraz tematyką szeroko rozumianej humanistyki i jej oddziaływania na pracę lekarza.

Sądzimy, że prezentowana inicjatywa stanie się początkiem fermentu i zaczynu intelektualnego do dalszych dociekań o fundamentalnych zagadnieniach lecznictwa, szpitalnictwa i medycyny a jednocześnie będzie początkiem budowania środowiska naukowego w Grudziądzu w oparciu o Grudziądzkie Kolegium Pielęgniarstwa i Położnictwa. 

 

Program seminarium

 

       9:45– 10:00 Powitanie i wprowadzenie do Seminarium

•  Maciej Hoppe (Dyrektor  Regionalnego Szpitala Specjalistycznego  im. dr. Wł. Biegańskiego w Grudziądzu
•  dr n. med. Jarosław Marciniak – (Z-ca Dyrektora ds. Lecznictwa Regionalnego Szpitala Specjalistycznego  im. dr. Wł. Biegańskiego w Grudziądzu)
•  prof. dr hab. n. med. Zbigniew Wolski – (Przewodniczący Rady Naukowej Kolegium Nauk Medycznych Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy
• dr hab. n. med. Maciej Bieliński (Przewodniczący Rady Naukowej Regionalnego Szpitala Specjalistycznego  im. dr. Wł. Biegańskiego w Grudziądzu)

Sesja I: Zycie i działalność dr. Władysław Biegańskiego

10:00 – 10:20 dr Joanna Olkiewicz (Regionalny Szpital Specjalistyczny  w Grudziądzu) - Władysław Biegański – pasjonat pracy zawodowej i  społecznej.

10:20 – 10:40 mgr Małgorzata Kufel (Regionalny Szpital Specjalistyczny  w Grudziądzu) – Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. Wł. Biegańskiego w Grudziądzu - wczoraj i dziś

10:40 – 11:00 Dyskusja

11:00 – 11:20 Przerwa kawowa

Sesja II. Poglądy i recepcja myśli dr. Wł. Biegańskiego jako przedstawiciela polskiej szkoły filozofii medycyny

11:20 – 11:40 prof. AWF dr hab. Ryszard Polak (Akademia Wychowania Fizycznego  w Warszawie) – Znaczenie filozofii w kształceniu i pracy zawodowej lekarzy w świetle nauki Wł. Biegańskiego

11:40 – 12:00 dr Andrzej Domański (Collegium Medicum UMK)– Zatroskanie o medycynę w dorobku dr. Wł. Biegańskiego ze współczesną  socjologią medycyny w tle

12:00 – 12:20 prof. WSG dr Ryszard Maciołek (Wyższa Szkoła Gospodarki) – Władysława Biegańskiego logika medycyny

12:20 – 12:40 Dyskusja

12:40 – 13:20 Obiad, przerwa kawowa

Sesja III. Humanistyczne spojrzenie na medycynę i pracę w zawodach medycznych

13:20 – 13: 40 prof. dr hab. n. med., dr n. hum. Sławomir Letkiewicz (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie) – Eutyfronika w zastosowaniu do medycyny i pracy lekarza

13: 40 – 14:00 prof. dr hab. Stanisław Kowalik (Wyższa Szkoła Gospodarki) – Dlaczego medycyna oparta na dowodach nie jest akceptowana przez pracowników służby zdrowia

14:00 – 14: 20 dr Piotr Czynsz (Wyższa Szkoła Gospodarki) – Seksualność seniorów a jakość życia – fakty i mity

14:20 – 14:40 Dyskusja

14:40 – 15:00 Podsumowanie i zakończenie Seminarium